De positie van zelfstandige zorgprofessionals staat de laatste tijd volop in de schijnwerpers. Vooral zzp’ers die langdurig voor één opdrachtgever werken, moet oppassen omdat ze bepaalde risico’s lopen: de overheid beschouwt ze al snel als schijnzelfstandigen. En het is niet alsof het ondernemen in de zorg niet al ingewikkeld genoeg was. Het brengt immers nogal wat verplichtingen met zich mee. Wie als zelfstandig zorgverlener aan de slag wil, moet namelijk aan flink wat voorwaarden voldoen. We zetten op een rij wat je allemaal moet regelen als je zzp’er in de zorg wilt worden en wettelijke gezien goed uit de startblokken wil komen.
Je inschrijving en basisregistraties
Als startend zzp’er begin je natuurlijk allereerst met een inschrijving bij de Kamer van Koophandel, anders mag je immers niet ondernemen. Daarbij kies je ook meteen een SBI-code die jouw zorgactiviteiten goed weerspiegelt. Kijk dus goed of het gaat over specifieke zaken zoals begeleiding, verpleging of verzorging. Wees je ervan bewust dat deze code ten dele bepaalt hoe je onderneming fiscaal wordt beoordeeld. Een bewuste keuze is dus heel belangrijk. Dan is het nog zo dat verschillende beroepen in de zorg vallen onder de Wet BIG, wat betekent dat je je dient te registreren in het BIG-register. Dat geldt bijvoorbeeld voor artsen, verpleegkundigen en fysiotherapeuten. Met die registratie kun je aantonen dat je dat je bevoegd én bekwaam bent om bepaalde medische handelingen uit te voeren. Ga je zorg verlenen die (gedeeltelijk) vergoed wordt door zorgverzekeraars, en ga je zelf bij hen declareren? Dan moet je ook nog een AGB-code aanvragen. Die code identificeert jou als zorgaanbieder binnen het zorgstelsel.
Wetten waar je aan moet voldoen
Omdat werken zorg betekent dat je verantwoordelijkheden draagt in het kader van de gezondheid en het welzijn van mensen, is er sprake van uitgebreide regelgeving. Eén van de belangrijkste wetten die van toepassing zijn is de Wkkgz, oftewel de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg. Deze wet schrijft voor dat je naast het leveren van verantwoorde zorg ook dat je een klachtenregeling moet hebben, patiënten of cliënten toegang tot een klachtenfunctionaris moet bieden en aangesloten moet zijn bij een erkende geschilleninstantie. Dit kun je vaak eenvoudig regelen via een gespecialiseerde organisatie zoals Solopartners, je startpunt als ondernemende-zorg zzp’er. Verder heb je te voldoen aan de Wtza: de Wet toetreding zorgaanbieders. Die verplicht je om je aan te melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Werk je met cliënten met een verstandelijke beperking of mensen met psychische aandoeningen? Dan moet je mogelijk ook rekening houden met de Wet zorg en dwang (Wzd) of de Wet verplichte ggz (Wvggz). Dit zijn wetten die de rechten van cliënten regelen voor het geval dat er onvrijwillige zorg nodig is.
Praktische zaken die je niet mag vergeten
We zijn er helaas nog niet, want naast de wettelijke verplichtingen zijn er nog een paar belangrijke aandachtspunten om in acht te nemen. Zo is het essentieel om heldere overeenkomsten te gebruiken wanneer je als zzp’er in de zorg voor een zorginstelling, bemiddelingsbureau of particulier werkt. Deze heb je namelijk nodig om te kunnen aantonen dat je echt zelfstandig bent in plaats van een verkapte werknemer. De Belastingdienst stelt hiervoor modelovereenkomsten beschikbaar die je kunt gebruiken. Verder is het belangrijk om ervan bewust te zijn dat je te maken krijgt met de privacywet AVG omdat je werkt met medische en persoonlijke gegevens en moet je ook niet vergeten om je beroepsrisico’s goed te verzekeren voor het geval dat je een fout met gevolgen maakt.
Kortom, is het best een uitdaging om alles goed geregeld te hebben. Dat wil niet zeggen dat het niet de moeite waard is. We hebben immers keihard mensen nodig die in de zorg willen werken, en het kan veel voldoening geven om anderen te kunnen helpen. Laat alles wat je op orde moet hebben er je dus niet van weerhouden om toch zzp’er in de zorg te worden.
